Ήταν το βράδυ της 30^ης - 31^ης Μαΐου 1941, όταν δύο νέοι φοιτητές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, έγραψαν την πρώτη αντιστασιακή πράξη κατά των Γερμανών στον βράχο της Ακρόπολης. 

Εκείνη τη νύχτα, η φρουρά των Γερμανών στρατιωτών της Ακρόπολης μεθοκοπούσε και ερωτοτροπούσε στα σκαλιά των Προπυλαίων, ενώ οι δύο νέοι, σκαρφάλωναν από το Πανδρόδειο Άντρο, στο βράχο της Ακρόπολης. Αφού κατάφεραν μέσα από εσωτερικό λαγούμι και από τις σκαλωσιές των αρχαιολόγων , να αναρριχηθούν, με συντονισμένες ενέργειες, πέτυχαν να κατεβάσουν από τον ιστό την σημαία με τον αγκυλωτο σταυρό (σβάστικα), διαστάσεων 4x2μ. και, αφού τη δίπλωσαν και την εγκολπώθηκαν, ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο κατάβασης και διαφυγής. 

Ήταν λίγο μετά τα μεσάντυχτα, όταν η αποστολή τους είχε ολοκληρωθεί και ουδείς είχε αντιληφθεί το παραμικρό. Η είδηση για τους άγνωστους δράστες που υπεξαίρεσαν τη γερμανική πολεμική σημαία, έγινε παγκόσμια είδηση και έτρωσε το κύρος των κατακτητών. Οι Γερμανοί αισθάνθηκαν μεγάλη προσβολή και με εντολή του Χίτλερ εκτέλεσαν τη γερμανική φρουρά της Ακρόπολης, ενώ παράλληλα εξέδωσαν ανακοινωθέν που επέβαλε στους άγνωστους δράστες την ποινή του θανάτου. 

Πέρασαν από τότε ογδόντα (80) χρόνια και ο Μανώλης Γλέζος δε βρίσκεται ανάμεσά μας. Πέθανε πέρυσι, στις 30 Μαρτίου 2020. Ωστόσο, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας γίναν σύμβολα εθνικής περηφάνιας και αντιστασιακής τόλμης. 

Πριν από δεκαπέντε (15) χρόνια, που είχαμε τη χαρά και την τιμή να τον φιλοξενήσουμε στα Εκπαιδευτήρια μας, και να παρουσιάσει, ως κεντρικός ομιλητής, τα ιστορικά γεγονότα εκείνης της περιόδου,  ο Μανώλης Γλέζος με εφηβικό πάθος, και μοναδική αφήγηση, συνάρπασε το ακροατήριο. Αφού ολοκλήρωσε την ιστορική καταγραφή, έδωσε τον λόγο στους μαθητές για να του υποβάλλουν ερωτήματα. Ένας μαθητής τον ρώτησε, αν φοβήθηκε, όταν τόλμησε να κατεβάσει τη γερμανική σημαία.., Απάντησε ότι ο φόβος είναι πάντα μέσα μας, αλλά η θέληση και η πίστη σε αυτό που κάνουμε, τον νικάει. Στη συνέχεια μια μαθήτρια, αρχισυντάκτρια της εφημερίδας <<Ανεξίτηλα Βήματα>>, τον ρώτησε, τι είναι αυτό που δεν ξεχνάει ποτέ. Της εξομολογήθηκε μια σκηνή από έναν μελλοθάνατο που τον παρακάλεσε, να μην τους ξεχάσει, αν μείνει ζωντανός. Ο Μανώλης Γλέζος του ορκίστηκε, <<όταν βλέπει τον ήλιο, να βλέπει και γι'αυτούς, όταν πίνει νερό, να πίνει και γι'αυτούς, όταν χαιρετάει την άνοιξη, να χαιρετάει και γι'αυτούς>>. Του υποσχέθηκα ότι όσο αναπνέω, θα αναπνεώ μ'αυτούς, ολοκλήρωσε την απάντησή του ο Μανώλης Γλέζος κι ένας κόμπος-δάκρυ, κύλησε σαν βουβός επίλογος. 

Τώρα που γιορτάζουμε άλλη μια επέτειο της 28ης Οκτωβρίου του '40, θέλω απλά να υπενθυμίσω στους μαθητές, στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς, πως η ουσία των πραγμάτων κρύβεται στις ψυχές μας και, όταν εκδηλώνεται, δεν έχει ετικέτες και χαρακτηρισμούς. Εκδηλώνεται σαν πράξη αυτοθυσίας και υψηλου αλτρουισμού. 

Κολιός Κώστας 

Θεόδωρος Βρυζάκης, Η έξοδος του Μεσολογγίου, 1853, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα 

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Β'

6 [...]

Ένας πολέμαρχος ξάφνου απομακραίνεται από τον κύκλο, όπου είναι συναγμένοι εις συμβούλιο για το γιουρούσι, γιατί τον επλάκωσε η ενθύμησση, τρομερή εις εκείνη την ώρα της άκρας δυστυχίας, ότι εις εκείνο το ίδιο μέρος, εις τες λαμπρές ημέρες της νίκης, είχε πέσει κοπιασμένος από το πολεμικόν αγώνα, και αυτού επρωτάκουσε, από τα χείλη της αγαπημένης του, τον αντίλαλο της δόξας του, η οποία έως τότε είχε μείνει άγνωστη εις την απλή και ταπεινή ψυχή του. 

Μακριά απ 'οπ' ήτα, αντίστροφος κι ακίνητος εστήθη ·

Μόνε σφοδρά βροντοκοπούν τ' αρματωμένα στήθη ·

<<Εκεί ‘ρθε το χρυσότερο από τα ονείρατά μου·

Με τ' άρματ' όλα βρόντησα τυφλός του κόπου χάμου.

Φωνή ‘πε: - Ο δρόμος σου γλυκός και μοσχοβολισμένος·

Στην κεφαλή σου κρέμεται ο ήλιος μαγεμένος ·

Παλικαρά και μορφονιέ, γεια σου, Καλέ, χαρά σου!

Άκου! νησιά, στεριές της γης, εμάθαν τ' όνομά σου.-

Τούτος, αχ! που 'ν' ο δοξαστός κι η θεϊκιά θωριά του,·

Η αγκάλη μ' έτρεμ' ανοιχτή κατά τα γόνατά του. 

Έριξε χάμου τα χαρτιά με τς είδησες του κόσμου

Η κορασιά τρεμάμενη....................

Χαρά της έσβηε τη φωνή που 'ν' τώρα αποσβησμένη·

Άμε, χρυσ' όνειρο, και συ με τη σαβανωμένη.

Εδώ 'ναι χρεία να κατεβώ, να σφίξω το σπαθί μου,

Πριν όλοι χάσουν τη ζωή, κι εγ' όλη την πνοή μου·

Τα λίγα απομεινάρια της πείνας και τς αντρείας, 

..............................................................................

Γκόλφι να τα ' χω στο πλευρό και να τα βγάλω πέρα

Που μ' έκραξαν μ' απαντοχή, φίλο, αδερφό, πατέρα·

Δρομ' αστραφτά να σχίσω τους σ'εχθρούς καλά θρεμμένους 

Σ' εχθρούς πολλούς, πολλ' άξιους, πολλά φαρμακωμένους·

Να μείνεις, χώμα πατρικό, για μισητό ποδάρι·

Η μαύρη πέτρα σου χρυσή και το ξερό χορτάρι>>.

<<Θύρες ανοιξτ' ολόχρυσες για την γλυκιάν ελπίδα>>.